ลดทุน/ลด Par, แตก Par, เพิ่มทุน

A. จุดประสงค์การลดทุน(ไม่ลดจำนวนหุ้น)ทำเพื่อล้างหรือลดขาดทุนสะสมจะกระทบ รายการบัญชีในส่วนผู้ถือหุ้น (Equity) ในงบดุล เป็นการปรับตัวเลขบัญชีให้ตรงกับความเป็นจริง (ไม่มีอะไรเกี่ยวข้องกับงบกำไรขาดทุน งบกระแสเงินสด) บัญชีที่เกี่ยวข้องมีดังนี้

ทุนจดทะเบียน - หุ้นสามัญ
ทุนที่ออกและชำระแล้ว - หุ้นสามัญ
ส่วนเกินทุน (ขายหุ้นสูงกว่าราคาพาร์)
ส่วนต่ำกว่ามูลค่าหุ้น (ขายหุ้นต่ำกว่าราคาพาร์)
กำไรสะสม - ยังไม่ได้จัดสรร
รวมส่วนของผู้ถือหุ้นของบริษัทใหญ่

B. ตัวอย่าง ในปี 2546 บริษัท xyz ได้จดทะเบียนเงินทุน 10,000.00 บาท โดยออกหุ้น 1,000 หุ้นๆละ 10.00 บาท ขายหุ้นหมดได้รับเงินมาเรียบร้อย ระหว่างดำเนินงานของปีมีกำไร 1,000.00 บาท สิ้นปีงบดุลย์แสดง
(๑) เงินทุน 10,000.00 บาท
(๒) กำไรสะสม 1,000.00 บาท
(๓) สัดส่วนผู้ถือหุ้นเพิ่มเป็น 11,000.00 บาท หรือ มูลค่าทางบัญชี 11.00 บาทต่อหุ้น

B.1 ในปี 2547 กิจการขาดทุน 2,000.00 บาท สิ้นปีงบดุลย์แสดง
(๔)เงินทุน 10,000.00 บาท
(๕) กำไรสะสมปีที่แล้วกลับมาเป็น ขาดทุนสะสม -1,000.00 บาท
(๖) สัดส่วนผู้ถือหุ้นเพิ่มเป็น 9,000.00 บาทลดลง หรือ มูลค่าทางบัญชี 9.00 บาทต่อหุ้น นั้นหมายถึงว่าเงินที่ลงไป 10.00 บาท เหลือ 9.00 บาท

B.2 ในปีต่อๆมา กิจการขาดทุนเพิ่มอีก 7,000.00 บาท งบดุลย์แสดง
(๗)เงินทุน 10,000.00 บาท
(๘) ขาดทุนสะสม -8,000.00 บาท เพิ่มขึ้น
(๙) สัดส่วนผู้ถือหุ้นเพิ่มเป็น 2,000.00 บาทลดลง หรือ มูลค่าทางบัญชี 2.00 บาทต่อหุ้น นั้นหมายถึงว่าเงินที่ลงไป 10.00 บาท เหลือ 2.00 บาท

B.3 บรัษัทต้องการล้างหรือลดขาดทุนสะสมเพือสะส้างปรับบัญชีให้ตรงความเป็นจริง ในเมื่อทุนที่ลงไป 10.00 บาทหายไปแทบหมดเหลือเพียง 2.00 บาท บริษัทขอลดทุนจดทะเบียนเป็น 2,000 บาท พาร์ 2.00 บาทโดยไม่ลดจำนวนหุ้น 1,000 หุ้น งบดุลย์แสดง
(๑๐) เงินทุน 2,000.00 บาท
(๑๑) ส่วนเกินขายหุ้นสูงกว่าพาร์ 8,00.00 บาท
(๑๒) ขาดทุนสะสม -8,000.00 บาท
(๑๓) สัดส่วนผู้ถือหุ้น 2,000.00 บาทเท่ากับทุนจดทะเบียน หรือ มูลค่าทางบัญชี 2.00 บาทต่อหุ้น เป็นการเริ่มต้นชีวิตใหม่
(๑๔) บริษัทสามารถขออนุมัติจาก กลต หรือ ตลท แล้วแต่กรณี นำ ข้อ (๑๑) มาล้างขาดทุนสะสมในข้อ (๑๒) หมดไปได้จะทำให้บริษัทสามารถจ่ายปันผลได้

C. บริษัทสามารถขอแตกพาร์จาก 2.00 บาท เป็น 1.00 บาท โดยขอเปลี่ยนทุนจดทะเบียนส่วนราคาพาร์และจำนวนหุ้นเพิ่มเป็น 2,000 หุ้น จำนวนเงินไม่เปลียนแปลง 2,000 บาทที่เหลืออยู่

D. หลังจากปรับตัวเลขตรงความเป็นจริง บริษัทสามารถหาผู้มาร่วมทุน บริษัทขอจดทะเบียนเพิ่มทุนเป็น 10,000 บาท ราคาพาร์ 1.00 บาท จำนวนหุ้น 10,000 หุ้น หุ้นที่เพิ่มขึ้น 8,000 หุ้น (จาก ข้อ C) นำออกขายที่ราคาเท่าไร(ส่วนใหญ่ไม่ต่ำกว่าราคาพาร์)ก็แล้วแต่ผู้บริหาร เงินที่ได้มาก็จะเพิ่มกระแสเงินสด

E. ลดทุน แตกพาร์ เพิ่มทุน บริษัทจะเลือกวิธีหนึ่งวิธีใด หรือสองใด หรือทั้งสามวิธีพร้อมๆกัน เช่น nwr ได้ทำมาแล้วเมื่อเร็วๆนี้ที่ผ่านมา

F. ลดหรือล้างขาดทุนสะสมได้ดังนี้ (๑) ลดทุนจดทะเบียน (๒) เพิ่มทุนขายหุ้นใหม่เกินราคาพาร์ สามารถขออนุมัติเอาส่วนเกินมูลค่าราคาพาร์มาลดหรือล้างขาดทุนสะสม แต่ว่าถ้ามี "ส่วนต่ำกว่ามูลค่าหุ้น (ขายหุ้นต่ำกว่าราคาพาร์ในอดีต)" ต้องนำส่วนเกินไปล้างให้หมดก่อนส่วนเหลือนำมาล้างขาดทุนสะสม (๓) กำไรจากผลประกอบการ (๔) กู้เงินมามันก็เป็นเงินคนอื่นไม่ใช่เงินของบริษัทจะนำไปลดหรือล้างขาดทุน สะสมไม่ได้ ย้ำ ไม่ได้

แตกพาร์ มักจะเป็นกระบวนการตรงกันข้ามกับ ลดพาร์ครับ

ลดพาร์เพราะกิจการขาดทุนต้องลดค่าพาร์ให้เหมาะสมค่าค่าทางบัญชี ไม่งั้นไม่มีใครเข้าร่วมหุ้นเพิ่มด้วย
ส่วนแตกพาร์เพราะราคาหุ้นทางบัญชี เพิ่มสูงมากจนไม่มีใครอยากซื้อขาย จึงแตกพาร์ หรือแบ่งหุ้นออกเป็น หลายๆส่วนเท่าๆกัน เช่น 10 ส่วน ก็ทำให้ราคาหุ้นที่เคยพุ่งสูงสัก 300 บาท ลดลงมาเป็นแค่ 30 บาท เมื่อมองเทียบกับหุ้นตัวอื่นๆ ก็ดูไม่แพง น่าซื้อเหมือนเดิม แต่ถ้าหากมองค่า p/e แล้ว ก็ลดลงตามส่วนที่แบ่งพาร์ออกไปเช่นกันครับ (ที่จริงก็เป็นการแบ่งหุ้น หรือเพิ่มจำนวนหุ้น แต่เวลาเรียก ดันไปผูกกับค่าหุ้นแรกเริ่มเข้าตลาดหลักทรัพย์ คือ ค่าพาร์ ที่นิยม 10บาท/ หุ้น พอแตกหุ้นเป็น หลายๆส่วน ค่าพาร์ก็ลดตามจำนวนส่วนที่เพิ่มขึ้นนั่นเอง และนั่นก็มีผลต่อค่าทางบัญชีไปด้วย เพราะจำนวนหุ้นที่นำมาหารค่าทุน มันเพิ่มขึ้นด้วย ส่วนราคาหุ้นในตลาดก็ขึ้นอยู่กับ ความพอใจของของผู้ซื้อขายกันครับ แต่ทางปฏิบัติเมื่อมีการแตกพาร์ ก็จะมีการแจ้งจากบริษัทไปยังผู้ถือหุ้นว่ามีการแตกพาร์แล้วเท่าใด ทำให้ราคาหุ้นเดิมลดลงและจำนวนหุ้นที่แต่ละคนถือก็เพิ่มขึ้นเช่นกัน ราคาซื้อขายก็เลยลดลงไปตามส่วนครับ)

ทำไมราคาหุ้นทางบัญชีเพิ่มขึ้น?
เพราะบริษัทมีกำไรครับ เลยทำให้มูลค่าสินทรัพย์หรือทุนเพิ่มขึ้น อีกนัยหนึ่งก็คือไม่เอากำไรไปจ่ายปันผลให้หมด บางส่วน(ส่วนใหญ่)ก็นำกลับมาเก็บไว้เป็นทุนครับ เลยทำให้มูลค่าหุ้นทางบัญชีเพิ่มขึ้นครับ

from: http://topicstock.pantip.com/sinthorn/topicstock/I3884417/I3884417.html